Dövme yaptırmak caiz midir? Abdest ya da Gusul abdesti alınabilir mi?
Dövme yaptırmak caiz midir? Abdest ya da Güsul abdesti alınabilir mi? Dövme yaptırmak caiz midir? sorusu muhafazakarlar açısından önemli bir sorun olarak görülmektedir. Bu yazımızda dövmeyi biraz dini açıdan değerlendireceğiz.
DÖVME ABDEST ve GUSLE ENGEL MİDİR? ABDESTİM KABUL OLUR MU?
Öncelikle şunu açıkca belirtmek gerekir ki dövme yaptırmanın abdest ya da gusl abdestine hiçbir etkisi olmadığı konusunda tüm din camiası hemfikirdir. Yani tüm din camiası dövme yaptıran kişinin abdestinin geçerli olduğu; haliyle abdest alıp yaptığı ibadetlerin geçerli olduğu konusunda hemfikirdir. (Allah’la kul arasında bir geçerlilik makamı olmasının takdiri okuyucuya aittir.)
Bu konuda Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu 09/08/2019 tarihli beyanında;
Vücuda iğneler batırılıp, açılan deliklere boyalı maddeler konularak yapılan dövme, eski çağlardan beri yapılan bir cahiliye âdeti olup, sağlık açısından zararlı olduğu gibi dinen de yasaklanmıştır. Nitekim Hz. Peygamber (s.a.s.), dövmeyi yapan ve yaptıranların Allah’ın rahmetinden uzak olacaklarını bildirmiştir (Buhârî, Libâs, 83-87; Müslim Libâs, 120; Tirmizi, Edeb, 33 ).
Dövme yaptırmak dinimizce yasaklanmış olmakla birlikte cilt üzerinde bir tabaka oluşturmayan dövmeler abdest ve gusle engel değildir. Fakat deri üzerine yapılarak suyun temasını engelleyen bir tabaka oluşturan dövmeler abdest ve gusle mani olacağından namaza da engel teşkil eder. Daha önce yapılmış olup deri üzerinde tabaka oluşturmuş ve çıkarılması da mümkün olmayan dövmeler ise artık deri hükmünü almış olur. Dolayısıyla bu durumda kılınan namaz geçerlidir. Abdest ve gusle engel olmayan türden olan dövmeler, dikkat çekici resim vb. içeriyorsa bunların namaz kılarken kapatılması uygun olur.
demek suretiyle deri altına işlenen kalıcı dövmelerin abdest ve gusle engel olmadığını belirtmiştir.
DÖVME YAPTIRMAK HARAM MIDIR? DÖVME YAPTIRMAK CAİZ MİDİR?
Dövme yaptırmanın haram mı caiz mi olduğu konusunda da ciddi tartışmalar vardır. Bu tartışmalara Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu 12/07/2017 tarihinde şu şekilde beyan vermiştir :
Nitekim dikkat çekmek, daha güzel görünmek amacıyla yaratılıştan gelen özelliklerin değiştirilmesi İslâm dininde, fıtratı bozma kabul edilerek yasaklanmıştır (en-Nisâ, 4/119).
Hz. Peygamber (s.a.s.), vücuda dövme yapmak, dişleri incelterek seyrekleştirmek gibi ameliyeleri; yaratılışı değiştirmek, fıtratı bozmak kapsamında değerlendirmiş ve bunu yapanların ve yaptıranların Allah’ın rahmetinden uzak olacağını bildirmiştir (Buhârî, Libâs, 83-87 [5935-5948]; Müslim, Libâs, 120 [2125]). Dolayısıyla dövme yaptırmak caiz değildir (İbn Kudâme, el-Muğnî, 1/70).
Diyanetin beyanında referans gösterdiği Nisa suresi’nin 119. ayeti (kaynak diyanet meali) :
119.“Onları mutlaka saptıracağım, mutlaka onları kuruntulara sokacağım ve onlara emredeceğim de (putlara adak için) hayvanların kulaklarını yaracaklar. Yine onlara emredeceğim de Allah’ın yarattığını değiştirecekler.“(29) Kim Allah’ı bırakıp da şeytanı dost edinirse, şüphesiz o apaçık bir hüsrana düşmüştür.
demektedir. Burada Allah şeytana seslenmektedir ve Allah’ın yarattığını (fıtrat) ı değiştireceğini belirtmiştir. Ancak burada anlatılan fıtratın ne olduğu açık değildir.
Buna bazı tefsirlerde fıtratın doğa, kuran olabileceği belirtilse de bazı tefsirlerde Allah’ın yarattığı herşeyin ve haliyle insan bedeninin de olduğu belirtilerek anlam genişletilmektedir. Nitekim ilgili ayetin diyanet işleri tefsirine göre (kaynak diyanet):
2. Allah’ın yaratış düzenini değiştirmek. Bu örnek de fıtrata ve selim tabiata aykırı sapmalara dikkat çekmektedir.
İbn Âşûr bu münasebetle kadınların ve erkeklerin vücutlarında yaptıkları bazı değiştirme, güzelleştirme ve düzeltmeleri değerlendirerek şu sonuca varmıştır: Sünnet olmak, belli yerlerdeki kılları almak ve gidermek, tıraş olmak, tırnak kesmek, küpe takmak için kulağı delmek gibi İslâm’ın izin verdiği, hatta teşvik ettiği güzelleştirme ve düzeltmeler “yaratılış düzenini değiştirme” mânası taşımaz. Bunlar temizlik, kolaylık ve güzellik sağlayan, tabii ve fıtrî güzelliğin ortaya çıkmasını temin eden işlemlerdir. Kaş aldırma, saç taktırma, dişleri düzeltme konusunda rivayet edilen ve “sertlik ve ağır ceza tehdidi taşıyan” hadisler yalnızca bu küçük şeylere yönelik olmamalıdır. Bu tür uygulamalar ya o zaman iffetsiz kadınların veya müşriklerin özellikleri idi ya da şeytanın tesiri bulunan, şeytanî maksatlarla sergilenen davranışlardı (V, 205-206).
Günümüzde tıbbın mümkün hale getirdiği estetik ameliyatlarla yapılan değiştirmeleri de ikiye ayırmak gerekecektir: a) Normal olana göre biçimsiz, yersiz, aşırı hacimde, maddî veya psikolojik olarak rahatsızlık verici oluşumların düzeltilmesi. Bunlar tedavi sayılır ve câizdir. b) Normal olanı ya daha ziyade güzelleştirmek veya değişiklik arzusuyla değiştirmek. Yaratılış düzenini değiştirmeyi hedefleyen bu tür uygulamalar dinen tasvip edilmez.
olarak anlamlandırabileceği belirtilmektedir.
Ancak ilgili tefsirde alıntı yapılan İbn Aşur’a göre temizlik kolaylık ve güzellik sağlayan tabii ve fitri güzelliği ortaya çıkaran şeyler caiz olmalıdır tarzında bir yorum da bulunmaktadır. Acaba dövme insanın doğal güzelliğini ortaya çıkarıyor mudur ya da onu güzelleştiriyor mudur? Takdiri size bırakarak devam ediyoruz.
Gene aynı kararda ve diğer kararlarda da referans edilen Sahihi Buhari’nin Libas Libas 87 nolu rivayetinde :
87- Bedenine Döğme Yapılmasını İsteyen Kadın Bâbı
6010 Bize Cerîr ibn Abdilhamîd, Umâre ibn Ka’kaa’dan; o da Ebû Zur’a’dan tahdîs etti ki, Ebû Hureyre (radıyallahü anh) şöyle demiştir: Omer’e, döğme yapar olan bir kadın getirildi. Bunun üzerine Omer orada hazır bulunan sahâbîlere:
— Sizlere Allah adıyla soruyorum: Döğme yapmak hakkında Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)’den kim birşey işitmişse, onu bize haber versin! dedi. Ebû Hureyre dedi ki: Bunun üzerine ben ayağa kalktım da şöyle dedim:
— Ey Mü’minlerin Emîri! Ben bunun hakkında Peygamber’den işittim, dedim.
Omer de ona:
— Ne işittin? dedi. Ebû Hureyre:
— Ben Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)’den işittim: ” (Ey kadınlar!) Sizler döğme yapmayın ve döğme yaptırmak da istemeyin!” buyuruyordu, dedi.
6011 Abdullah ibn Omer (radıyallahü anh): Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) saça ekleme yapan, ekleme yaptıran, döğme yapan ve döğme yaptıran kadınlara la’net etti, demiştir.
6012 Bize Abdurrahmân ibn Mehdî, Sufyân es-Sevrî’den; o da Mansûr ibnu’l-Mu’temir’den; o da İbrâhîm en-Nahaî’den; o da Alkame’den tahdîs etti ki, Abdullah ibn Mes’ûd (radıyallahü anh):
— Allah, döğme yapan, döğme yaptıran; yüzlerinin tüylerini yoldurtan, güzellik için dişlerinin aralarını yontturup seyrekleştiren, Allah’ın yarattığını değiştiren kadınlara la’net etti. Bana ne var ki, ben Rasûlüllah’ın la’net ettiği kimselere la’net etmeyeceğim? O, Allah’ın Kitâbı’nda var! demiştir.
yazılmıştır.
Görüleceği üzere bu hadise göre sadece dövme yaptırmak değil; kadınlar için kaş almak, dudak üstü tüylerini yolmak da haramdır ve Allah lanet etmiştir.
Ancak hepimizin bileceği üzere kadınların yaptığı kaş almak, tüylerini aldırmak gibi şeylere bugünlerde cevaz veriliyor. Hatta din alimlerinin eşleri de kıllarını yoluyorlar. Yani baktığınızda ilgili ayet ve hadise göre bunların haram olması ve hiçbir kadının yapmaması gerekiyor. Ancak hem dindarlar; hem hocalar bu fiilleri yapıyorlar. Burada biraz dine uydurma ya da dinin zamanla güncellenmesi söz konusu. Zira tefsir kısmında da göreceğiniz gibi kadınların tüylerini yolması güzel olanı ortaya çıkarmak olarak yorumlanmış. Demek ki dövme de pek yakın bir gelecekte güzel olanı ortaya çıkarmak olarak yorumlanabilecektir.
Örneğin şu sıralar Türkiye’de gitgide popülerleşen dövme yaptırmanın daha da yaygınlaşacağı düşünüldüğünde; nasıl ki kadınların tüylerini alması bir şekilde caiz olduysa; dövmenin de zaman içinde caiz olacağını düşünebiliriz; Öyle ki din hocalarının eşlerinin ve kızlarının ve oğullarının ve hatta kendilerinin de dövme yaptırması; dövme yaptırmanın bir akşamda caiz olmasına yol açabilecektir.
SONUÇ :
Verdiğimiz örneklerde konuyu inceledik. Dövme yaptırmanın abdest ve gusle engel olmadığı konusunda herkes hemfikirdir. Dövme yaptırmanın caiz olup olmadığı haram olup olmadığı ise tartışmaya açıktır.
Bize göre ayette belirtilen fıtratı değiştirme içine dövme yaptırmak ancak geniş bir yorumla eklenebilir. İlgili hadis de Allah’ın emri olmadığından (kabul edilmiş rivayet olduğundan) ve birçok kez bu hadislerin yorum yoluyla ortadan kaldırıldığı (ya da uygulamasının değiştirildiği ya da farklı manalarla yeni sürümlerinin yayınlandığı) düşünüldüğünde bize göre dövme yaptırmak helaldir ve caizdir.
Şu sıralar her ne kadar çoğunluk din adamları tarafından dövmenin caiz olmadığı ve haram olduğu söylense de aynen kaş aldırmak gibi dövme yaptırmanın da yakın bir zamanda onlar tarafından da caiz ve helal olarak kabul edildiği konusunda beyanatlar duyacağımız açıktır.
Yani dövme yaptırıp yaptırmamak konusunda takdir sizindir. Abdestinize guslünüze zarar getirmediği açık; haram olduğu ise şaibelidir.
Önerimiz şudur : Gönlünüzü ferah tutun. Allah’la kul arasına kimse giremez. Allah’ın dövme yaptıranı lanetlediği sadece hadisten çıkarılmıştır; Kuran’da yazmamaktadır. Yorum yoluyla bu kurallar değiştirilip güncellenebiliyor. Madem öyle kendinizi dövme yaptırmanın güzelliğinden boştan yere mahrum etmeyin.
Sizi mutlu eden bir dövme herhalde Allah’ı da mutlu edecektir.
(Dövmenizi seçmek için dövme sitilleri sayfamıza bakabilirsiniz.)
